4./ Cánh buồm đỏ thắm – Aleksandr Grin
Với “Cánh buồm đỏ thắm”, tôi chỉ mất khoảng sáu tiếng để đọc (dàn trải ra ba ngày), nhưng sẽ dành cả đời để nhớ; hệt như những câu chuyện cổ tích, chúng thường rất ngắn để đọc, nhưng ấn tượng thì luôn đủ dài để ta phải nhớ đến cả đời.
Cuốn tiểu thuyết tiêu biểu cho trường phái tân lãng mạn, nói một cách dễ hiểu, lại là một câu chuyện cổ tích mới: vừa gần gũi, vừa xa xôi; vừa thực thế, nhưng cũng vừa mơ mộng. Cốt truyện hết sức đơn giản, chân phương, không cầu kỳ, với lối viết thẳng thắng, mạnh mẽ, không ủy mị, biến tất cả những công chúa cùng hoàng tử cao sang xưa cũ trở nên thực tế, dữ dội và đầy cá tính ở ngoài đời thực. Trong cái không gian mơ hồ khó xác định năm tháng nơi chốn nhưng rõ ràng mang dáng dấp hiện đại với những máy bay cùng châu Mỹ được nhắc đến ấy, mụ phù thụy được cụ thể hóa thành sự ích kỷ và hời hợt của con người, quả táo độc được cụ thể hóa thành cuộc sống khắc khổ nghèo mạt, những ông tiên nữ thần được cụ thể hóa thành những người kể chuyện rong, người bán than với “phép màu” gieo niềm tin cho những đứa trẻ bất hạnh. Do đó, giữa cái không gian nửa lạ nửa quen ấy, độc giả có thể xác định được những nét cổ tích ở giữa đời thường.
Từ những trang sách đầu tiên, có lẽ bạn sẽ dễ dàng đoán được kết cục của câu chuyện. Hoàng tử rồi sẽ tìm ra công chúa của anh ta, nhưng cái cách thức mà “kết thúc có hậu” xảy ra có lẽ sẽ khiến bạn phải ngỡ ngàng. Riêng với tôi, nó khiến tôi thật sự nghĩ rằng, đôi khi phải sống bằng niềm tin để vượt qua nghịch cảnh, hoặc không thì bạn phải rất giàu để đi gieo kết quả cho niềm tin của người bạn yêu, như cái cách mà con tàu với cánh buồm đỏ thắm xuất hiện trên biển và đập tan mọi lời nguyền ác độc của con người. Ở đây, khái niệm giàu nên được hiểu theo nghĩa rộng.
Một nét riêng chắc chắn sẽ khiến bạn cảm thấy vô cùng hứng thú khi đọc “Cánh buồm đỏ thắm”, là những đoạn miêu tả sôi nổi và giàu cảm xúc về biển cả, đại dương, và nghề thủy thủ. Cũng như Paulo Coelho từng dành hẳn mười một năm để học thuật giả kim trước khi viết nên cuốn sách, chính bản thân Aleksandr Grin – tác giả của “Cánh buồm đỏ thắm” – cũng từng là một thủy thủ. Chính vì thế, những miêu tả của họ về lĩnh vực mà họ thật sự gắn bó, đã đem lại những cảm xúc thật hơn bao giờ hết, là đòn bẩy đưa hư cấu trên trang sách bật ra thành thực tế sống động, khiến cho câu chuyện của họ mặc dù luôn đậm đặc những chi tiết huyễn hoặc phi thực, vẫn có một sức thuyết phục rất đáng trân trọng.
Mộc Hân
Sài Gòn,
Ngày nhiều nắng, ít mưa, trưa oi ả.
26/06/2014
MỘC HÂN 