Xin chân thành cảm ơn chị Đào Bạch Liên đã ký tặng và gửi tặng em quyển tiểu thuyết này từ hai nghìn cây số.
***Lan man một chút về ngôn tình nói chung và cơ duyên đưa đẩy tôi đến với Đồng Hoa nói riêng. Nếu ai chỉ quan tâm đến Bí Mật Bị Thời Gian Vùi Lấp và Lục Lệ Thành thì vui lòng kéo xuống dưới, đọc từ đoạn được đánh dấu kép.***
Thói thường, một khi đã vướng vào định kiến thì sẽ rất khó cởi bỏ. Với sở thích đọc sách, tôi cũng có một định kiến, đó là cực kì dị ứng với truyện ngôn tình Trung Quốc. Nhưng, Đồng Hoa là một ngoại lệ.
Rất chủ quan, tôi không thích tiểu thuyết ngôn tình Trung Quốc, vì ngại một vài điều như sau:
– Sến súa.
– Nhiều cảnh nóng.
– Dịch ẩu.
Gọi là chủ quan, vì tôi đọc chưa nhiều đầu sách thuộc thể loại này. Tuy nhiên, cũng có thể vì chưa nhiều nhưng hễ cứ đọc là lại gặp một trong ba hoặc cả ba điều trên, nên một cách vô thức, tôi có định kiến với thể loại này. Khoan hẵn bàn đến việc các điều trên có phục vụ gì cho ý đồ nghệ thuật của tác phẩm hay không, ở đây tôi chỉ muốn đi sâu vào cảm nhận cá nhân. Cụ thể, tôi đã đọc Phấn Hoa Lầu Xanh của Tào Đình, tôi thấy nó khá sơ sài cả về nội dung lẫn câu chữ dịch sang tiếng Việt, lặp từ khá nhiều và hầu như không đem lại cảm xúc gì, nhìn chung không có gì đặc sắc. Tôi đã đọc Thương Ly của Tuyết Linh Chi, có khá hơn một chút ở việc khơi gợi cảm xúc, nhưng lại ngập ngụa trong cảnh nóng, làm tôi rất mất tập trung vào việc khắc họa tâm lý nhân vật, nhìn chung không có gì đọng lại.
Tuy vậy, quyển tiểu thuyết đầu tiên đưa tôi đến với thể loại ngôn tình – Bộ Bộ Kinh Tâm – lại là một trong những tác phẩm để lại cho tôi nhiều ấn tượng nhất. Có lẽ tôi hợp đọc Đồng Hoa, vì hai tác phẩm đọc gần đây đều không vướng phải điều nào trong ba điều tối kị trên. Cũng chính vì hợp đọc Đồng Hoa, nên sau khi buông được Bộ Bộ Kinh Tâm rồi, tôi chạy một vòng từ Phấn Hoa Lầu Xanh đến Thương Ly, ngó lướt sang Tam Sinh Tam Thế và Hoa Tư Dẫn, rồi chần chừ vài ngày trước Liệt Hỏa Như Ca, sau cùng vẫn là quyết tâm quay về Đồng Hoa để bảo toàn cảm xúc.
Đồng Hoa là tiểu thuyết gia duy nhất, tính đến thời điểm này, có gu sáng tác đủ lôi cuốn để tôi chịu đọc sang đến tác phẩm thứ hai, và vẫn đang dự định đọc tiếp các tác phẩm khác nữa. Đồng Hoa cũng là tiểu thuyết gia duy nhất, tính đến thời điểm này, có sức ám ảnh đủ mạnh mẽ để tôi chấp nhận chủ quan gạt bỏ hết những tác phẩm cùng thể loại của các tác giả khác, chỉ để tiếp tục thả mình trên dòng sông ngôn tình của riêng Đồng Hoa.
Sau Bộ Bộ Kinh Tâm, tôi vốn không kỳ vọng quá nhiều vào Bí Mật Bị Thời Gian Vùi Lấp, không phải vì tôi hoài nghi vào lựa chọn của mình, mà là vì Bộ Bộ Kinh Tâm đã đem đến cho tôi quá nhiều điều vượt ngoài mong đợi. Thực tế, dường như Bí Mật Bị Thời Gian Vùi Lấp đã không vượt qua được cái bóng của Bộ Bộ Kinh Tâm về khía cạnh sức ám ảnh, nhưng bù lại, đã khiến cho tâm hồn tôi được nhẹ nhàng thư thái sau khi gập sách lại, điều không thể tìm kiếm ở Bộ Bộ Kinh Tâm. Chí ít, dù Bí Mật Bị Thời Gian Vùi Lấp là một bản tình ca dang dở, nhưng nó hẳn phải là một bản tình ca rất đẹp trước đã! Còn điều dang dở mà tôi đang muốn nói đến ở đây, chính là nhân vật Lục Lệ Thành.
Lục Lệ Thành hội đủ mọi yếu tố đáng mơ ước của hầu hết các thiếu nữ thời đại: anh ta giàu tình cảm, khéo quan tâm, có sự nghiệp và rất lạnh lùng quyết đoán; mặt khác, anh ta có cuồng loạn, có thủ đoạn, biết nghi ngờ, và cũng rất biết tranh đoạt. Nhưng nghiệt ngã thay, ước mơ của hầu hết các thiếu nữ lẽ ra đã sụp đổ, khi mà Lục Lệ Thành cực kì yếu kém trong việc áp dụng lợi thế của mình vào chuyện tình cảm. Đừng nói với với tôi, tình cảm thì không nên thủ đoạn, không nên nghi ngờ, không nên tranh đoạt, chỉ cần chân thành là đủ,… để bênh vực cho Lục Lệ Thành. Tôi không đủ thẩm quyền phán xét, chỉ biết rằng ngay chính Lục Lệ Thành, song song với chân thành cũng đã giở “thủ đoạn”, cũng “có máu” tranh đoạt và cũng biết nghi ngờ: anh ta làm những việc động trời như dồn Tô Mạn vào chỗ buộc phải làm việc cho mình, “bắt cóc” cô đến nhà riêng của mình ở ngoại ô, đẩy cô đi nước ngoài, giả vờ chấp nhận cùng cô dàn cảnh yêu đương, mượn Tống Dực và Hứa Liên Sương làm cớ để đưa cô về “ra mắt” gia đình …và anh ta thậm chí không chừa đến những tiểu tiết như nhờ người mua sẵn hộp dụng cụ y tế, cố tình trưng ra bộ dạng xộc xệch rướm máu chỉ để tạo điều kiện cho mình được Tô Mạn chăm sóc vết thương. Tôi không lấy làm phiền lòng, ngược lại rất thích những mánh khóe đó của Lục Lệ Thành, miễn là đến chừng nào anh còn chân thành yêu Tô Mạn. Nhưng mà, tôi cứ băn khoăn mãi, người phấn đấu mạnh mẽ như Lục Lệ Thành, gần như luôn chủ động xuất hiện mọi lúc mọi nơi với Tô Mạn từ đầu đến cuối, tại sao lại không thể nói nổi ba từ “anh yêu em” một cách thẳng thắn và đúng nghĩa nhất với cô? Người liều lĩnh điên cuồng như Lục Lệ Thành, dám tự ý đưa người ra chốn đồng không mông quạnh cùng mình, tại sao lại không thể đặt một nụ hôn lên môi của chính cô gái ấy? Lục Lệ Thành chủ động trong mọi tình huống, nhưng lại thụ động ở bước cuối cùng. Lục Lệ Thành nhanh chóng trong mọi tình huống, nhưng cũng lại chậm trễ ở bước cuối cùng. Thành thử, với Lục Lệ Thành, tôi đã mơ hồ nhận ra dấu hiệu của dang dở và lỡ làng ngay từ đầu truyện, tại chính ngôi nhà nhỏ ở ngoại ô, khi anh bất lực nhìn Tô Mạn gạt phắt bí mật của anh để khẳng định rằng cô yêu Tống Dực, và bí mật đó của Lục Lệ Thành, thực chất mới là bí mật duy nhất vĩnh viễn không bao giờ được phơi bày trong truyện.
Tuy vậy, Lục Lệ Thành vẫn là nhân vật có cá tính nổi trội nhất. Ở anh toát lên vẻ đẹp của một vầng trăng khuyết, dù khuyết như vẫn đẹp, hoặc chính vì cái khuyết dở đó nên anh mới đẹp, mới làm cho người đọc phải day dứt giữa bầu không khí tuyệt đối trọn vẹn mà câu chuyện mang lại. Nói cách khác, Lục Lệ Thành là một nốt trầm, một điểm tối, nhưng cũng chính là sự thật nghiệt ngã, đối lập và tương phản đến dữ dội với vẻ đẹp trường tồn bất tử nhưng phi thực tế của mối tình Tô Mạn – Tống Dực.
Vậy thì, có mâu thuẫn gì chăng, vì tôi đã bày tỏ từ đầu, rằng Bí Mật Bị Thời Gian Vùi Lấp đem đến cho tôi sự nhẹ nhàng thư thái sau khi gập sách lại? Thật ra, tôi thậm chí cho rằng, nếu kết cục của Bí Mật Bị Thời Gian Vùi Lấp trọn vẹn theo kiểu Tô Mạn về với Lục Lệ Thành, đó mới chính là một điều khiến người ta phải giằng xé. Dẫu biết chuyện tình Tô Mạn – Tống Dực quá ư hão huyền, thì ai trong chúng ta chẳng từng một lần cố chấp níu giữ cảm xúc tươi đẹp về một thời thanh xuân ngây ngốc với mối tình đầu trong vắt sương mai, nhất là khi mối tình đó lại là đơn phương? “Nếu đời đã không thể như mơ, vậy tại sao đến giấc mơ cũng không được như ý muốn?”, chẳng ai muốn rơi vào tình cảnh trớ trêu ấy, cũng như Tô Mạn, chúng ta tìm đến Bí Mật Bị Thời Gian Vùi Lấp, chẳng phải là để ngây ngốc tìm lại xúc cảm phi thực đã mất của mình hay sao? Nên khi Tô Mạn và Tống Dực được ở bên nhau, thì nỗi đau cũ của tôi sẽ được xoa dịu, và đồng thời, vẻ đẹp cũ của ký ức cũng sẽ ngưng kết thành vĩnh cửu.
Vậy, còn Lục Lệ Thành với vẻ đẹp khuyết dở của tôi thì sao, anh ta đóng vai trò gì bên lề câu chuyện tình đẹp như tranh vẽ của Tô Mạn? Tôi không chắc lắm, nhưng bằng cảm nhận cá nhân, tôi thấy anh ta như một cái bục. Nơi anh ta, tôi có thể an toàn tựa vào, bình tâm dõi theo và chấp nhận vẻ hoàn mỹ từ tình yêu Tô Mạn – Tống Dực. Đôi khi, người ta buộc phải bám chặt lấy hiện thực nghiệt ngã, để tiếp tục duy trì niềm tin vào vẻ đẹp không tưởng. Nếu tình yêu của Tô Mạn là một giấc mơ, thì tình yêu của Lục Lệ Thành mới là hiện thực. Mơ và thực, vốn dĩ chỉ nên song hành, chứ đừng nên nhập nhằng làm một!
Còn một điều dang dở sau cùng, nhưng rất may mắn, đã không có thêm ngoại truyện nào nữa để đắp vào chỗ khuyết ấy. Tôi nghĩ Đồng Hoa có một món nợ với Lục Lệ Thành và Ma Lạt Thang, nhưng tôi thành tâm hy vọng chị đừng bao giờ trả. Hãy để tôi được tự do lựa chọn kết cục cho họ, hai nhân vật tôi thật sự ấn tượng và yêu thích nhất trong câu chuyện. Với điều dang dở này, thật trùng hợp, cũng lại là một yếu tố khiến tâm hồn tôi được ung dung thư thái.
Mộc Hân,
Sài Gòn, 31/05/2013,
2:36 AM.
P/s: Đọc xong truyện này, tự dưng đâm ghiền “Đông Phong Phá” của Châu kiệt Luân.
MỘC HÂN 